Wykorzystywanie seksualne. Temat trudny i unikany. Zupełnie niepotrzebnie i niesłusznie, bowiem udawanie, że nie istnieje nie spowoduje, że dzieci będą bezpieczniejsze. Albo, że to na pewno nie przytrafi się naszemu dziecku. Niektórzy powiedzą, że „bez przesady, nie róbmy ze świata seksualnego wariactwa. Przecież to się zdarza niezwykle rzadko. Mam samych zaufanych ludzi wokół siebie, nie podejrzewajmy wszystkich o pedofilię itd. itp.”
Nasza beztroska w wypuszczaniu naszych dzieci w świat może je jednak dużo kosztować. Nas również… Raporty dotyczące bezpieczeństwa naszych dzieci w tej dziedzinie nie są optymistyczne, w Polsce aż co siódme dziecko pada ofiarą wykorzystania seksualnego przed ukończeniem 15. roku życia, a sprawcami zazwyczaj są osoby dobrze im znane. Straszne? Nie. Potworne! Trochę liczb:
25% kobiet i 8% mężczyzn doświadcza wykorzystania seksualnego w dzieciństwie (WHO 2011)
Największe ryzyko wykorzystania seksualnego dotyczy dzieci w wieku 8 – 12 lat
Sprawa jest klarowna, choć może nie dla wszystkich, że krzywdzące zachowania seksualne to:
* dotykanie genitaliów dziecka w celu doznania seksualnej przyjemności lub z innego powodu niezwiązanego ze sprawowaniem opieki
* zmuszanie dziecka do dotykania genitaliów innej osoby lub do seksualnych „zabaw”
* zmuszanie dziecka do masturbacji
* penetracja z użyciem przedmiotów lub części ciała
* pokazywanie dziecku pornografii
* pokazywanie dziecku swoich genitaliów lub innej osoby
* obnażanie dziecka nie związane z opieką nad nim
* fotografowanie dziecka w seksualnych pozach
* prowadzenie z dzieckiem rozmów o treści erotycznej wykraczających poza edukację seksualną.
Te wszystkie zachowania są w Polsce traktowane jako przestępstwo z art. 200 i 202 Kodeksu karnego.
Kto jest sprawcą wykorzystywania seksualnego?
Każdy może nim być. Ojciec, partner, ojczym, brat, wujek, kuzyn, dziadek, a także kobiety w tym matki. Sprawcy wyławiają swoje ofiary w różny sposób. Jedni poświęcają dziecku dużo uwagi i zasypują prezentami. Inni surowo traktują swoje ofiary i prezentują je w złym świetle po to, by nikt dziecku nie uwierzył jeśli wykorzystywanie seksualne zostanie ujawnione. Uwodzą dzieci w każdy możliwy sposób, na zajęciach, w domu, poprzez Internet, telefon komórkowy. „Wkradają” się w rodziny udając przyjaciół lub wchodząc w związki partnerskie z rodzicem dziecka.
NIGDY NIE ZOSTAWIAJ DZIECKA Z KIMŚ, KTO NIE WZBUDZA TWOJEGO ZAUFANIA!
Sygnały które mogą świadczyć o wykorzystywaniu seksualnym:
- dziecko unika zostawania sam na sam z którymś członkiem rodziny,
- przejawia niespodziewany lęk przed jakaś osobą dorosłą albo nie chce się z nią kontaktować
- próbuje powiedzieć o wykorzystywaniu w sposób pośredni – za pomocą aluzji i wskazówek; może wspomnieć, że ktoś poprosił je do dochowania tajemnicy albo zadawać pytania na temat rozpadu rodziny
- opisuje zachowania jakiejś osoby dorosłej, wskazujące na to, że osoba ta próbuje uwieść dziecko z zamiarem wykorzystania
- wydaje się przygnębione i wycofane; skarży się na dolegliwości fizyczne, które nie maja uzasadnienie medycznego
- ma problemy ze snem
- przejawia dolegliwości wskazujące na wykorzystywanie – np. ból w okolicy pochwy, odbytu
- nie chce chodzić do szkoły, na zajęcia, nagle traci zdolność koncentracji uwagi i zaczyna mieć problemy z nauką
- zaczyna zachowywać się agresywnie
- przejawia nietypowe zachowania seksualne – publicznie się masturbuje, wykazuje wiedzę seksualną, której się po nim nie spodziewasz
Efektem wykorzystania seksualnego z którym borykają się już dorosłe dzieci może być depresja, zachowania autoagresywne, próby samobójcze, chroniczny lęk, anoreksja, bulimia, zaburzenia snu, niska samoocena, poczucie stygmatyzacji, bezsilności, izolacji, kłopoty w czerpaniu satysfakcji z życia seksualnego.
Seksualność naszych dzieci jest normalna. Tak jak normalne są dla nas różne etapy rozwojowe dziecka i nowe umiejętności. Musimy pamiętać, że ich seksualność też się rozwija.
Od 0 do 3 r. ż. dziecko uczy się wyodrębniać siebie i własne ciało. Dotyka go i sprawdza jak jest zbudowane.
Od 3 do 6 r. ż. pojawiają się pytania dotyczące ciąży, roli rodziców w powstawaniu i urodzeniu dziecka oraz anatomii płciowej, zwłaszcza różnic anatomicznych pomiędzy chłopcami i dziewczynkami, dzieckiem i dorosłym. Powstają pierwsze dziecięce miłości. Eksponują swoją nagość, nie mają poczucia wstydu w tym zakresie. Następuje wzajemne oglądanie i dotykanie przez dzieci intymnych części ciała (zabawy w rodziców, doktora itp.) Zdarza się masturbacja w domu i w miejscach publicznych.
Od 7 do 11 r.ż. dziecko silnie identyfikuje się z własną płcią. Przyswaja sobie zachowania charakterystyczne dla własnej płci. Zdarzają się zabawy seksualne w ramach jednej płci.
Od 12 do 16 r. ż. pojawiają się pytania dotyczące obyczajów seksualnych, podejmowania decyzji dotyczących związków. Masturbacja odbywa się w miejscach prywatnych, eksperymentowanie z rówieśnikami. Pojawia się podglądactwo i częste zakochania.
Te wszystkie zachowania są NORMALNE!
Warto zwrócić uwagę na niebezpieczne zjawisko jakim jest grooming czyli nawiązywanie szczególnej relacji tworzonej w Internecie pomiędzy dzieckiem, a osobą dorosłą w celu jego wykorzystania seksualnego.
45% młodych internautów w wieku 12-17 lat nakłanianych było w sieci wbrew swojej woli przez obce osoby do rozmowy
68% spośród nich co najmniej raz otrzymało od osoby poznanej w sieci propozycję spotkania
44% wzięło udział w spotkaniu!
TYLKO 23 % dzieci poinformowało rodziców o spotkaniach z osobami poznanymi w sieci. POŁOWA dzieci uczestniczyła w tych spotkaniach w pojedynkę (FDN, GEemius 2006)
Dlaczego pornografię zaliczamy do szkodliwych dla dzieci treści?
- zaburzają rozwój psychoseksualny dziecka, mogą negatywnie wpłynąć na percepcję własnego ciała, zachęcać do zachowań odbiegających od normy
- sprawiają, że świat staje się dla dziecka niezrozumiały i zagrażający
- mogą wywoływać negatywne emocje, stres i nadmierne pobudzenie
- mogą wpływać na kształtowanie nieprawdziwych przekonań na temat świata.
Szacuje się, że w Internecie znajduje się 4 mln (!) stron z pornografią dziecięcą (ONZ 2009), a ich liczba wzrosła 4 – krotnie od 2004 roku. Jeśli istnieje podejrzenie, że dziecko jest uwodzone przez Internet można taką sprawę zgłosić do Helpline.org.pl, pod nr tel 0 800 100 100 lub e -maila helpline@helpline.org.pl.
Pamiętajmy, że jeśli trafimy w Internecie na materiały pornograficzne z udziałem dzieci mamy obowiązek zgłosić ten fakt do Policji, na Dyżurnet.pl lub Kidprotect.pl
Zrobiło się strasznie? To teraz co możemy zrobić my, dorośli?
Bądźmy dla dziecka przewodnikami w poznawaniu świata seksualności. Udzielajmy dzieciom odpowiedzi na ich pytania, które zadają spontanicznie. To od nas powinno się dowiedzieć czym są intymne części ciała i jak można je nazywać, jakie rodzaje dotyku są odpowiednie, a jakie nie.
Musisz nauczyć dziecko, że jego ciało należy wyłącznie do niego i nikt nie ma prawa dotykać go gdy nie ma na to ochoty (nawet TY!). Nie zmuszaj go do przyjmowania czułości krewnych i swoich. Szanuj jego decyzje, dotyczące kontaktów fizycznych. Twoje zaniedbania w tym temacie będą skutkowały powstaniem przekonania u dziecka, że dorosły może naruszać jego ciało. Nie zmuszaj do widywania się z kimś z kim nie chce.
Naucz swoje dziecko, że ma prawo odmówić zrobienia czegoś, co wydaje mu się niewłaściwe albo wzbudza w nim lęk. Podkreśl, że powinno bez wahania powiedzieć TOBIE albo jakiejś innej osobie dorosłej o każdym zdarzeniu, które uznało za niebezpieczne lub obudziło jego obawy.
Wyjaśnij dziecku różnice pomiędzy złymi i dobrymi sekretami. Pomóż mu zrozumieć, że dobrze jest zachować w tajemnicy zrobienie niespodzianki, ale nie coś co wzbudza w nim niepokój, smutek, zawstydzenie lub niepewność.
Rozmawiaj z dzieckiem o seksualności. Wykorzystuj spontaniczne sytuacje, odpowiadaj na pytania 3 – latka i 14 – latka. Jeśli nie dowie się wszystkiego od Ciebie, to znajdzie te informacje wśród rówieśników i mass mediach często podanych w wulgarny sposób. Mów mu o miłości, intymności i bliskości, które powinny być związane z tą sferą. Okazujcie sobie z partnerem czułość poprzez przytulanie w obecności dzieci. Niech widzą, że taka bliskość jest normalna.
Powiedz gdzie i do kogo dziecko może się zwrócić w trudnej sytuacji.
JESTEŚ ODPOWIEDZIALNY ZA BEZPIECZEŃSTWO SWOJEGO DZIECKA. CZUWAJ NAD TYM Z JAKIMI DOROSŁYMI TWOJE DZIECKO MA KONTAKT, CZY BEZPIECZNIE SPĘDZA CZAS. ONO MIMO TWOICH STARAŃ MOŻE STAĆ SIĘ BEZBRONNE WOBEC PRZEBIEGŁOŚCI DOROSŁYCH.
Jeśli macie jeszcze jakieś wątpliwości co do wspierania asertywności Waszych dzieci, jeśli nadal się wstydzicie gdy Wasze dziecko sprzeciwia się dorosłemu lub wkurzacie się i staracie się uczynić z niego bezwzględnie posłuszną istotę to mam nadzieję, że po przeczytaniu tego tekstu przestaniecie. Lepiej żebyście reagowali na bieżąco i adekwatnie do sytuacji, gdy Pani/Pan w szkole/przedszkolu zwracają Wam uwagę, że Wasza latorośl nie chce czegoś zrobić niż żebyście mieli wykonujące bezwzględnie wszystko dziecię.
Źródło: Poradnik dla rodziców i profesjonalistów Fundacja Dzieci Niczyje
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży 116 111 (bezpłatny)
Dziecięcy Telefon Zaufania rzecznika Praw dziecka 0 800 12 12 12 (bezpłatne; mogą też dzwonić dorośli zgłaszający problemy dzieci)
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży 116 111 Fundacji Dzieci Niczyje